وبلاگ

مقدمه

یک سیستم مناسب بدون استفاده از نمایشگری قدرتمند و با قابلیت‌های مناسب نمی‌تواند تجربه‌ی بصری عالی از ویرایش، مشاهده فیلم و عکس و مهم‌تر از همه گیم، را در اختیار ما قرار دهد. تهیه یک مانیتور مناسب برای آن دسته از کاربرانی که ساعت‌های متوالی را پشت مانیتور می‌گذرانند امری ضروری است. با این حال تهیه یک مانیتور مناسب آن قدرها هم ساده نیست.

زمانی که به مانیتورها و تلویزیون‌ها می‌رسیم، قطعا همه شما عبارت‌های ال‌ای‌دی (LED)، ال‌سی‌دی (LCD) و یا حتی اولد (OLED)، کیولد (QLED) و پلاسما را شنیده‌اید. بعضا تفاوت فاحش قیمت و کیفیت را نیز در این نمایشگرها دیده‌اید. اما احتمالا بسیار از شما درباره سازوکار هریک ازین فناوری‌ها و ویژگی‌هایشان اطلاعی ندارید.

دنیای نمایشگرهای هوشمند روز به روز پیشرفته‌تر و جذاب‌تر و البته به نوعی پیچیده‌تر می‌شود. در این میان فناوری‌های LED و LCD نمایشگرهای رایج‌تری به نظر می‌رسند. فناوری‌هایی که هنگام انتخاب و خرید مانیتور مناسب، به خصوص برای بازی کردن، باید آن را مد نظر قرار دهید. از این رو قصد داریم در این مقاله به بررسی تفاوت‌های این دو بپردازیم.

منظور از ال‌سی‌دی (LCD) چیست؟

ال‌سی‌دی (LCD) مخفف عبارت Liquid Crystal Display است و به معنای صفحه نمایشی با محلول کریستال مایع است. LCDها در واقع لایه‌های نازکی از کریستال مایع هستند که مابین الکترود و فیلتر قرار گرفته‌اند. این صفحه‌ها به علت قابلیت ارائه تصویر باکیفیت و درخشان به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

LCDها در انواع مختلف و با پنل‌های گوناگونی نظیر TN ،IPS و VA تولید می‌شوند. با وجود تفاوت‌ قرارگیری کریستال‌ها در این پنل‌ها، همه آن‌ها سازوکار نسبتا یکسانی دارند. و در نتیجه موفق به ارائه تصویری درخشان و باکیفیت می‌شوند.

LCDها چطور کار می‌کنند؟

LCDها از هزاران مربع کوچک نورانی (که به عنوان پیکسل شناخته می‌شوند) ساخته شده‌ند. هر پیکسل از چندین لایه مختلف تشکیل شده است، که در میان آن بلورهای مایع کریستال قرار گرفته است. ولتاژ وارده به کریستال‌ها باعث باز یا بسته شدن مسیر عبور نور می‌شود. و بدین شکل تصاویر به نمایش درمی‌آیند.

اولین لایه LCDها با یک ورق قطبی (Polarized) یا صفحه پلارایزر پوشیده شده است. این لایه از امواج نوری که از پشت آن می‌آیند استفاده کرده و امواج نور عمودی را فیلتر می‌کند. بدین صورت تنها امواج افقی باقی می‌مانند. لایه بعدی در واقع ترکیبی از سه لایه دیگر است. دو لایه آنها تکه‌های شیشه محافظ هستند مابین کریستال‌های مایع قرار گرفته‌ند. این دو محافظ، کریستال مایع را در جای خود نگه می‌دارند.

لایه سوم مجددا یک ورق قطبی است. با این تفاوت که این لایه امواج افقی را فیلتر می‌کند. درباره این موضوع جلوتر صحبت می‌کنیم. و در نهایت لایه مهم دیگری که به آن می‌پردازیم، جایی است که تغییرات رنگ اتفاق می‌افتند. در هر پیکسل سه فیلتر نور وجود دارد که شامل رنگ‌های قرمز، سبز و آبی (RGB) هستند که رنگ‌ها را برای ما به نمایش می‌گذارند.

گفتیم که لایه اول و سوم هردو لایه‌هایی از صفحه قطبی هستند که یکی امواج افقی و دیگری عمودی را فیلتر می‌کنند. اما چطور این روش همه نور ورودی را مسدود نمی‌کند؟ برای ساخت LCD دو ورقه قطبی را با ۹۰ درجه اختلاف نسبت به یکدیگر قرار می‌دهند. کریستال مایع بین آن‌ها قرار می‌گیرد.

وقتی در میان کریستال جریان برقی وجود نداشته باشد، نور از ورقه قطبی اول می‌گذرد و وارد کریستال مایع می‌شود. جهتش ۹۰ درجه تغییر کرده و به همین دلیل از ورقه قطبی دوم هم عبور کرده و به چشم می‌رسد. اما زمانی که جریان به کریستال وصل باشد، نور دیگر چرخشی نخواهد داشت. در نتیجه نمی‌تواند از کریستال دوم عبور کند. و بدین تصویر بیننده چیزی نخواهد دید.

منظور از ال‌ای‌دی (LED) چیست؟

ال‌ای‌دی (LED) تکنولوژی دیودهای نورانی است. استفاده LEDها در واقع نسل بعد از LCDها هستند که از تکنیک تابش نور متفاوتی بهره می‌برند. در تلویزیون‌های LED برای روشن کردن صفحه نمایش از دیودهای ساطع کننده نور (LED) استفاده می شود. با بهره گیری از این چراغ ها تصاویر مشکی، طبیعی تر به نظر می رسند و کنتراست آن‌ها نیز بالاتر می‌رود.

تفاوت LED و LCD در چیست؟

بک لایتینگ (Backlighting) یکی از حیاتی‌ترین قطعات پازل LCDهاست. شما بدون آن قادر به دیدن چیزی نخواهید بود. مانیتورهای LCD به طور اختصاصی به صفحه‌ای بک لایت یا نور پس زمینه مجهزند که نور حیاتی را به سایر صفحات می‌رساند. بدین وسیله ما قادر به مشاهده‌ی تصویر خواهیم بود.

بک لایتینگ مسئله سرراست و ساده‌ای به نظر می‌رسد. اما دقیقا جایی است که تفاوت اصلی LED و LCD مشخص می‌شود. پنل‌های LCD از یک لامپ فلورسنت کولد کاتد (CCFL) به عنوان منبع نور خود استفاده می‌کنند. از طرف دیگر، LEDها همان LCDهایی هستند که به جای لامپ فلورسنت از LED یا همان دیودهای نورانی به عنوان منبع نور استفاده می‌کند.

بک لایتینگ فلورسنت

در متد بک لایتینگ با CCFL بایستی ردیفی از لوله‌های حجیم لامپ‌های فلورسنت پشت لایه‌های LCD قرار می‌گرفت تا نور کافی برای نمایش صفحه را فراهم آورند. این شیوه امروزه به علت حجیم بودن و مصرف انرژی بالا تا حدودی ناکارآمد تلقی می‌شود.

مشکل دیگر اینکه برخلاف بسیاری از متدهای بک لایتینگ، در CCFL نمی‌توان منطقه‌ای از نور پس زمینه را خاموش کرد؛ در نتیجه در بسیاری از LCDهای قدیمی‌تر شاهد مشکل رخنه نور (Backlight bleeding) پس زمینه در بخش‌های مشکی تصویر خواهیم بود. در واقع این LCDها قادر به نمایش صحیح و طبیعی رنگ مشکی نیستند.

از نظر مصرف انرژی و برق مصرفی نیز نمایشگرهای LCD مقرون به صرفه نیستند. به علت وجود لوله‌های حجیم لامپ فلورسنت، مصرف انرژی LCDها بسیار بیشتر است. از طرفی به علت یکپارچه بودن این لامپ‌ها تعمیرشان بسیار هزینه‌برتر خواهد بود.

بک لایتینگ دیودهای نورانی

جایگزینی لامپ‌های فلورسنت با دیودهای نورانی (همان LEDها)، نسل جدید LCD که آن را به عنوان LED می‌شناسیم، شد. در حال حاضر این دیودهای نورانی با قیمت بسیار کمتر، تنوع بالاتر، رنج رنگی وسیع‌تر و سایز بسیار کوچکتر می‌توان ساخت.

بک لایت‌های LED عمر بیشتری نیز نسبت به LCDهای سنتی دارند. گفته می‌شود عمر این LEDها تا ۱۰۰,۰۰۰ ساعت نیز افزایش می‌یابد. این در حالی است که LCDها عمری بین ۲۰ تا ۴۰ هزار ساعت دارند. استفاده از دیودهای نورانی کنترل هر پیکسل را برای سازنده ساده‌تر می‌کند. بدین ترتیب ترکیب رنگ زنده‌تر، کنتراست وسیع‌تر و زمان پاسخگویی بسیار بالاتری خواهیم داشت.

نتیجه گیری

مانیتورهای LED در واقع همان LCDها با متد بک لایتینگ بهینه هستند که کیفیت بالاتری را در نور، تصور و دقت رنگ ارائه می‌دهند. مانیتورهای LED به علت بهره گیری از متد دیودهای نورانی، رنگ‌هایی درخشان و طبیعی دارند و به بهترین شکل رنگ مشکی را نمایش می‌دهند. این مانیتورها انرژی کمتری مصرف کرده و عمر بالاتری نیز دارند.

	ال‌سی‌دی (LCD)	ال‌ای‌دی (LED)
کنتراست	متوسط	بالا
کیفیت تصویر	متوسط	بالا
عمر مفید	۲۰ تا ۴۰ هزار ساعت	۱۰۰ هزار ساعت
قابلیت تعمیر	دارد، دشوار	دارد، متوسط
زاویه دید	پایین	بالا
مصرف برق	متوسط	کم
قیمت	پایین	بالا
سایز	بزرگ	کوچک

اما قیمت نسبتا بالای این مانیتورها، هنوز نتوانسته مانع از برچیده شدن تکنولوژی نسبتا قدیمی LCDها شود. مانیتورهای اولد (OLED)، کیولد (QLED) و پلاسما نیز وضعیت مشابهی دارند. با توجه به توضیحات بالا به طور قطع مانیتورهای LED انتخاب بهتری برای گیمینگ هستند. اما اگر بودجه محدودتری دارید به همان LCDهای قدیمی رضایت دهید.