پیامهای مخرب دیزنی
دیزنی که در سال ۱۹۲۳ تأسیس شد، فیلمهای انیمیشن بسیار زیبا و فراموش نشدنی را تولید کرد. این آثار روی کودکان تاثیرات بسیار عمیق و غیرقابل انکاری به جای گذاشتند. طراحی انیمیشن این فیلمها به سادگی زیبا بود، داستانها دلچسب بودند و در واقع همین تاثیر گذاری عمیق انیمیشنهای دیزنی بود که آنها را به آثاری کلاسیک تبدیل کرد. با این حال، دیزنی نیز موضوعات مشکل ساز و بحث برانگیز خودش را دارد. این مشکلات کم هم نیستند. بنابراین با در نظر گرفتن این موضوع، در اینجا هفت مورد از این نوع انیمیشنهای دیزنی را معرفی میکنیم.
۷. سیندرلا – ۱۹۵۰
سیندرلا با موضوعات مشکل ساز بسیاری همراه است. اگر کسی بپرسد سیندرلا چه مشکلی دارد؟ بسیاری ممکن است به استفاده سیندرلا به عنوان برده و بدرفتارهای مادرناتنی شیطانی و خواهران ناتنیاش اشاره کنند. با این حال، موضوعات مشکل ساز واقعی زمانی پیدا میشوند که سیندرلا به شاهزاده در مورد اینکه چه کسی است دروغ میگوید و این درسی است که نباید به بچهها آموخت. اما بدترین بخش این بود که این دروغ جواب میدهد و سیندرلا در نهایت شاهزادهای را که میخواست به دست میآورد. این پیام خوبی نیست، دیزنی!
۶. دیو و دلبر – ۱۹۹۱
انیمیشن دیو و دلبر ممکن است داستانی جذاب و پر از آهنگهای به یاد ماندنی و لحظات زیبا باشد. با این حال، غیرممکن است که مناقشهای را که در اطراف فیلم وجود دارد، انکار کنیم. داستان دیو و دلبر به شرح زیر است: بل پس از تلاش برای نجات پدرش از یک قلعه متروکه، توسط یک جانور وحشتناک و پشمالو اسیر میشود و سپس پس از مدتی عاشق همین موجود میشود. واقعاً نیازی به گفتن ندارد، اما مفهوم عاشق زندان بان خود شدن، که بیشتر به عنوان سندرم استکهلم شناخته میشود، پیامی بسیار نادرست و خطرناک به همراه دارد.
به طور مشابه، این انیمیشن دیزنی نشانههایی از حیوانخواهی را نیز به نمایش میگذارد، دیو (شاهزاده آدام) یک حیوان پشمالوی غول پیکر است که بل عاشق آن میشود. بله، شاهزاده آدام به عنوان یک جانور در فیلم به تصویر کشیده میشود تا این پیام را به ما بدهد که فقط ظاهر آدمها مهم نیست و باید با باطن افراد آشنا شد. این پیامی زیبا و تاثیرگذار است، اما سخت است که از بخش حیوانخواهی آن به این راحتیها عبور کنیم.
۵. زیبای خفته – ۱۹۵۹
دلیل بحث برانگیز و مشکل ساز بودن زیبای خفته نیاز به تجزیه و تحلیل زیادی ندارد و این به خاطر یک صحنه خاص است. همه ما میدانیم که بوسیدن شخصی یا تعامل جنسی با شخصی بدون «رضایت» او یا در حالی که او بیهوش است اشتباه و غیرقانونی است، حداقل امیدواریم همه این را بدانند! با این حال دیزنی فکر میکند این یک لحظه زیبا و عاشقانه است و چنین بوسهای که آن بوسه عشق واقعی هم مینامد، به نفرینی وحشتناک و مرگبار پایان میدهد.
۴. دامبو (۱۹۴۱)
دامبو تنها یکی از بسیاری از فیلمهای دیزنی است که تمهای نژادپرستانه در خودش دارد. این انیمیشن دیزنی همچنین مست شدن دامبو و رفتن به یک سفر روانگردان را به تصویر میکشد. صحنه نژادپرستانه مورد نظر، لحظهای با حضور کلاغهای آوازخوان بود که بسیار شبیه به مینسرل شوهای نژادپرستانه به نظر میرسد. برنامههایی که در آن سفیدپوستان چهرههای خود را سیاه میکردند و نمایشهای نژادپرستانه انجام میدادند. نکته بدتر این است که، رهبر کلاغهای آوازخوان جیم کرو نام دارد که اشارهای وحشتناک به تاریخ نژادپرستی در آمریکا است.
۳. سفیدبرفی و هفت کوتوله – ۱۹۳۷
مانند زیبای خفته، سفید برفی نیز بسیاری از مسائل مشکل ساز در مورد «رضایت» را به تصویر میکشد. با این حال، بدتر از همه، سفید برفی در فیلم فقط ۱۴ سال دارد. انیمیشن سفید برفی نه تنها بسیاری از ابعاد رضایت را زیر سوال میبرد، بلکه در مورد ازدواج زیر سن قانونی و تعاملات جنسی زیر سن قانونی نیز بحث برانگیز عمل میکند. باری دیگر، دیزنی به موضوعاتی میپردازد که غیرقانونی هستند، اما از آنها برای رسیدن به پایان خوش داستانش استفاده میکند! وقتی متوجه میشوید که سفید برفی فقط ۱۴ سال دارد، دیگر نمیتوانید این انیمیشن را تماشا کنید و مثل قبل از آن لذت ببرید.
۲. پینوکیو – ۱۹۴۰
پینوکیو دهه ۴۰ میلادی یکی از تاریکترین داستانهای کلاسیک دیزنی است که تا به حال ساخته شده، اما هیچکس آنطور که باید در مورد آن صحبت نمیکند (جز گیرمو دل تورو!). مضامین مشکل ساز نمایش داده شده در این اثر مانند روز واضح هستند و با این حال والدین هنوز به فرزندان خود اجازه تماشای آن را میدهند. واضح است که پینوکیو بسیاری از اعمال ناراحت کننده مثل کودک آزاری و قاچاق کودک را به تصویر میکشد و ما نمیتوانیم از آنها چشم پوشی کنیم.
جزیره لذت جزیره بیقانونی است که پیامهای بد زیادی مانند الکل نوشیدن و سیگار کشیدن را به تصویر میکشد. اما نکته بدتر و خطرناکتر، تصویری وحشتناک از قاچاق و آزار کودکان است که در نهایت کودکان خردسال را به الاغ تبدیل میکنند تا بقیه عمر خود را در معدن کار کنند.
۱. پری دریایی کوچولو
انیمیشن دوران رنسانس دیزنی، پری دریایی کوچولو مضامین مشکل ساز بسیاری را در خود جای داده است، از جمله سرکوب، ازدواج در سنین پایین، تبعیض جنسی و جنسیتگرایی. اینها پیامهای منفی کلیدی هستند که متأسفانه این انیمیشن کلاسیک را احاطه کردهاند. وقتی بیشتر مردم به موضوعات مشکل ساز پری دریایی کوچک فکر میکنند، اولین چیزی که به ذهنشان میرسد این است که این فیلم به کودکان میآموزد خود را سرکوب و زنان را ساکت کنند.
بسیاری ممکن است متوجه نشوند که آریل در واقع فقط شانزده سال دارد، بنابراین وقتی شاهزاده اریک با آریل ازدواج میکند، در واقع به طرز ناراحت کنندهای با یک نوجوان شانزده ساله ازدواج میکند و اکثر بینندهها از این نکته بیاطلاع هستند. دلیل تمرکز داستانهای کلاسیک دیزنی روی شاهزاده خانمهای زیر سن قانونی چیست؟!
مشکلات دیگر پری دریایی کوچولو در نمایش جنسیت گرایی سیستماتیک و زن ستیزی خلاصه میشوند. در طول فیلم، اورسولا مملو از حسادت است و دائماً به زیبایی و جایگاه آریل حسودی میکند. در نهایت این حسادت باعث میشود که اورسولا از موقعیت و قدرت خود برای سوء استفاده از آسیبپذیریهای آریل استفاده کند که به طرز غمانگیزی باعث ساکت کردن زنان و همچنین سو استفاده از ناامنیهای دختران جوان علیه آنها میشود.
مضامین جنسیتی به همین جا ختم نمیشوند، زیرا شاه تریتون مظهر مردانگی سمی است و مرد کلیشهای و بیاحساس را به تصویر میکشد که در عوض از اعمال خشونت غیرمنطقی استفاده میکند تا خود را نشان دهد و سرخوردگیهایش را برطرف کند. دوباره و دوباره، تریتون آریل را تحقیر میکند و سرش فریاد میکشد. اما تمام این حرکاتش بخشیده و فراموش میشوند! فقط به این دلیل که او به دختر شانزده ساله خود اجازه میدهد با یک شاهزاده ازدواج کند و پیامی خطرناک میدهد که این نوع رفتارها قابل بخشش هستند.
منبع: Movie Web